Việc truy nguyên trong lĩnh vực ngôn ngữ và sự áp dụng vào tiếng Việt

 

Trước hết, chúng ta thử xem xét một số ví dụ về sự lan tỏa của ngôn ngữ:

– Khái niệm “hài hước”:

Hán: Yōumò, (幽默)
Nhật: Yūmoa (ユーモア)
Nga: Yumor (юмор)
Hy Lạp: Chioúmor (χιούμορ)
Tây Ban Nha: Humor
Thụy Điển: Humor
Armenia: Humor
Anh: ˈ(h)yo͞omər (humor)
…


– Khái niệm “buồn nôn”:

Hán: Nǎo sī (瑙斯)

Anh: Nausea

Nga: Naus

Thổ Nhĩ Kỳ: Naous

Latinh: Naous

Việt: Nôn nao

…
– Khái niệm “xác ướp”:

Ả Rập: Almumyawat (المومياوات)
Anh: Mummies
La Tinh: Mummia
Hungari: Múmia
Nga: Mama
Hindi (Ấn Độ): Mamee (ममी)
Telugu (Ấn Độ): Mam’mī (మమ్మీ)
Thái: Mạmmī̀ (มัมมี่)
…

– Khái niệm “tai”:

Hán: Ěr (耳)
Anh: Ear
Hà Lan: Oor
Đức: Ohr
Na Uy: Øre
Macedonia: Uvo
…

– Khái niệm “vải thiều”:

Hán: Lìzhī 荔枝 (phát âm là Lichi); âm Quảng Đông là Leichi
Nga: Lichi
Hindi: Leechee (लीची)
Thái: Lîncī̀ (ลิ้นจี่)
Nepal: Licī (लिची)
Telugu: Licī (లిచీ)
Lào: Li chi (ລີຈີ່)
…


…



Có thể cho rằng đây đều là các trường hợp đồng nguyên chứ không phải là sự trùng hợp ngẫu nhiên, và sự lan tỏa có tính chất liên lục địa này nhìn chung đã xảy ra từ giai đoạn cổ xưa.

Để giải quyết vấn đề đâu là từ gốc không phải là việc dễ dàng, tuy nhiên người ta vẫn có thể xem xét để tìm thấy một phần nào đó của quá trình dịch chuyển.

Các từ chỉ khái niệm “xác ướp” đều chứa âm gần với từ “mắm” trong tiếng Việt, chỉ một loại thực phẩm được làm từ việc ướp xác động vật. Các chi tiết này đủ để cho rằng đây là khái niệm người Việt vay mượn từ những khu vực có nền văn minh phát triển sớm hơn, và việc rút gọn âm (kiểu tiếng bồi) có thể là một tập quán trong tiếp nhận ngôn ngữ.

Các từ chỉ khái niệm “vải thiều”, loài quả chỉ có ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới, vì vậy các sản phẩm này hẳn là được giới thương nhân đưa từ phía nam lên phía bắc, kèm theo đó là tên gọi của chúng. Khu vực có vải thiều bao gồm, bao gồm từ Ấn Độ sang phía nam Trung Quốc, mà tên gọi sản phẩm này cũng khá thống nhất. Liệu có khả năng những thương nhân Ấn Độ, hoặc ảnh hưởng của văn hóa Ấn Độ, một khu vực có nền văn minh phát triển sớm hàng đầu của nhân loại, là tác nhân gây nên sự lan tỏa này không?

Tản mạn trong một số tài liệu ở Trung Quốc ghi nhận sự hiện diện rất sớm của người Ấn ở khu vực Viễn Đông. Trang Wikipedia có dẫn nguồn cho biết như sau:

“Theo tài liệu Giao Châu ký (交州記, thế kỷ IV) của Lưu Hân Kỳ (劉欣期) thời Đông Tấn, thì “…Thành Nê Lê ở phía nam huyện Định An, cách sông bảy dặm, tháp và giảng đường do vua A-dục xây dựng vẫn còn. Những người đốn hái củi gọi là Kim tượng.”[3]
Sách Thủy kinh chú (thế kỷ VI) của Lịch Đạo Nguyên thời Bắc Ngụy, dẫn theo sách “Lâm Ấp ký” (林邑記) chép: “Từ Giao Chỉ đi về phía Nam, có ngách sông chảy ra từ phố Đô Quan Tắc. Con sông này từ phía đông đi qua huyện An Định, đi ngang với sông Trường Giang ở phía Bắc. Trong sông, có nơi Việt vương đúc thuyền đồng. Khi nước triều rút, người ta còn thấy dấu vết. Sông lại chảy về phía đông, cách sông có thành Nê Lê, nghe nói là do vua A-dục dựng.”[4]
https://vi.wikipedia.org/wiki/N%C3%AA_L%C3%AA

A Dục Vương, tức là Ashoka (30-232 TCN), một vị vua nổi tiếng ở Ấn Độ (https://vi.wikipedia.org/wiki/A-d%E1%BB%A5c_v%C6%B0%C6%A1ng). Giai đoạn này tương ứng với cuối thời Chiến Quốc, người Hán vẫn hoặt động chủ yếu quanh lưu vực sông Hoàng Hà ở Hoa Bắc chứ chưa xuống đến Lĩnh Nam.

Bây giờ chúng ta hãy xem xét mối liên quan từ vựng giữa ngôn ngữ Ấn Độ, Hán và Việt (từ Hán Việt) qua các ví dụ sau đây:

Sự hiện diện của nền văn minh Ấn Độ còn có thể lan tỏa lên phía bắc Trung Quốc rất sớm, qua những ghi nhận về chữ Khoa đẩu, một loại chữ được gán với con nòng nọc. Đây là kiểu chữ mà theo một tài liệu của con cháu người Chiêm Thành thì đó là văn tự chính thức của họ, mà nhà Trần thì chủ trương cấm, nên không thể là chữ Hán (nguồn https://sites.google.com/a/learning.com.vn/tuyen-sinh/da-nang/du-lich/tham-quan/Van-hoa-nghe-thuat/Bao-tang-cham/nghien-cuu-trao-doi/motbanphochinoivequanheviet-cham). Có thể đó chính là loại chữ cổ kiểu Brahmi ngoằn nghoèo ở Ấn Độ, như một số ký tự sau:

𑀠 𑀡 𑀢 𑀣 𑀤 𑀥 𑀦 𑀧 𑀨 𑀩 𑀪 𑀫 𑀬 𑀭 𑀮 𑀯

Đây là theo dạng chữ in ngày nay. Dạng chữ viết xưa thì như hình sau:

Chữ Brahmi (nguồn https://diepdoan.violet.vn/document/chu-brahmi-438204.html)

Chữ Bharmi là tiền thân của các loại chữ viết ở khu vực Đông Nam Á, trừ chữ Hán ở Việt Nam và chữ Latinh trong một vài thế kỷ gần đây.

“Trúc thư kỷ niên” một bộ sử chép ở nước Ngụy thời Chiến Quốc, chép trên thẻ trúc, bằng chữ Khoa đẩu. Tài liệu này được chôn trong mộ Ngụy Tương vương (318TCN-296TCN), sau này được phát lộ vào năm 280 bởi một kẻ trộm mộ, tức là đã trải qua 576 năm, vì thế mà vượt qua được cuộc đại hủy diệt văn hóa của Tần Thủy Hoàng. Tuy vậy do nguyên nhân nào đó mà bộ thẻ trúc này về sau lại biến mất vĩnh viễn, bản sao cũng không có, mà bản dịch sang Hán văn thì đã vừa bị mất đi nhiều lại bị làm giả nhiều chỗ (theo Trúc thư kỷ niên, bản dịch tiếng Việt của Nguyễn Đức Vịnh, 2020)

“Khoa đẩu” là âm Hán Việt, còn âm Hán là Kē dòu, viết là 科斗. Hai chữ này tách riêng thì không có gì liên quan đến nòng nọc cả. Rất có thể từ “Khoa đẩu” nghĩa là “nòng nọc” chỉ là vì người ta dựa vào hình dạng chữ để gán ghép. Chúng ta thử xem xét theo từng chữ:

科Kē mang một số nghĩa: hạng, đẳng cấp, bộ phận…
斗dòu mang một số nghĩa: cao, trội, cái đấu (dụng cụ đong) …

Ý nghĩa của từ 科Kē gần với một từ trong tiếng Hindi là ke (के) – của, thuộc về. Từ ke (के) còn có một mở rộng là unakee (उनकी) nghĩa là “của họ”
Ý nghĩa cửa từ 斗dòu (với nghĩa là cao, trội) gần với một từ trong tiếng Hindi là daulat (दौलत) chỉ sự giàu có. Ngoài ra thì nghĩa “cái đấu” được gán ghép với bọn cao trội có thể vì đó là vật gắn liền với bọn thương nhân,tức là gắn liền với sự giàu có, nghĩa là cao trội. Như vậy hẳn là một sự vay mượn chứ không phải trùng hợp ngẫu nhiên, mà dấu hiệu khá rõ ràng là người Hán vốn coi đó là chữ của kẻ giàu, tức là của bọn thương nhân mang đến.

Điều lý thú là hai khái niệm đó cũng tương đối đồng âm đồng nghĩa với các khái niệm “kẻ” – chỉ một người chung chung hay một hạng người, và “giàu” trong tiếng Việt. Vậy phải chăng các từ này xuất trong tiếng Việt cũng từ sự vay mượn, và cũng theo kiểu rút gọn như từ ‘mắm’ nói trên.


Một số từ sau đây của Hán và Hán Việt cũng có dấu hiệu nguồn gốc Ấn Độ:

a. Những từ ghi theo âm Bắc Kinh

नर nar (nam giới) – 男 nán – NAM
माँ maan, मा ma – 妈 Mā
मौ mau (mẹ) – 母 Mǔ – MẪU
मौसी mausee (dì) – 姨 yí – DI
यह yah (nó) – 者 zhě (anh ta, nó, nọ) – GIẢ
मुखिया mukhiya (kẻ đứng đầu) – 牧 mù (kẻ thống trị, chăn dắt) – MỤC
नौकरानी naukaraanee (người giúp việc) – 奴 nú (người hầu, nô lệ) – NÔ
घर ghar (nhà) – 家jiā – GIA
गन्ना ganna (mía, đường mía) – 甘gān (ngọt) – GIÁ
लीची leechee (quả vải) – 荔枝lìzhī – LỆ CHI
फेफड़ा phephada (phổi) – 肺 fèi – PHẾ
पशु pashu (súc vật) – 畜 chù, xù – SÚC
मुर्गी murgee (con gà mái) – 雞 jī (con gà) – KÊ
शेर sher (con sư tử) – 狮 shi – SƯ
साँप saanp (con rắn)- 蛇 shé – XÀ
जल jal (nước) – 江jiāng (sông lớn) – GIANG
धारा dhaara (suối) – 河hé (sông) – HÀ
फिस phis, फ्यय phyay (phí, lệ phí) Phí – (費 bì, fèi) – PHÍ
जालसाजी jaalasaajee (giả mạo); जालसाज jaalasaaj
(người giả mạo); जालसा jaalasa (cạm bẫy) – 假 jiǎ (dối trá) – GIẢ
दुष्ट dusht (độc ác) – 毒Dú (độc hại, độc ác) – ĐỘC
संघ sangh (liên hợp) – 双 suang (cặp, cùng nhau) – SONG
द da (các) – 多 duō (nhiều) – ĐA
हुआ hua (đã xảy ra) – 化huā – HÓA
जाओ jao (đi) – 脚Jiǎo (chân)
बांग baang (bùng nổ) – 砰 Pēng (tiếng nổ, tiếng động lớn)
शुरू shuroo (bắt đầu) – 初 chu – SƠ
हो ho (đúng) – 乎 hū = có đúng không? – HÔ, HỒ
जैसा jaisa (bằng, như) – 偕jiē (đều, cùng) – GIAI
दंड dand (một sự trừng phạt) – 掸 Dǎn (đánh) – ĐÀN
भया bhaya (sợ hãi) – 害怕Hàipà
माल maal (các mặt hàng) – 賣 mài (bán); 买 mǎi (mua) – MÃI, MẠI
लहर lahar (sóng) – 浪 làng, láng – LÃNG
बाँट baant (chia sẻ) – 頒 bān (ban phát, chia cho) – BAN
बंध bandh (liên kết) – 班 bān (toán, tốp, đoàn, lớp…); 邦 bāng (bang, nước);帮bāng (liên kết, băng đảng) – BĂNG
जाँच करना jaanch karana (kiểm tra) – 查看Chákàn
लहंगा lahanga (lò nung) – 炉火 Lú huǒ (ngọn lửa); 炉 lú (cái lò); 火 huō (lửa) – LÔ; HỎA
बड़ा bada (to lớn) – 霸 bà ( trùm, lớn); 大 dà (lớn) – BÁ, ĐẠI
सूजन soojan (viêm, sưng tấy) – 炎 Yán (viêm) – DIỄM

b. Từ ghi theo âm Mân Phúc Kiến
धान का खेत dhaan ka khet – (ruộng lúa) – 田 dzhən (ruộng) – ĐIỀN


c. Những từ ghi theo âm Quảng Đông

मौ mau (mẹ) – 母 mou – MẪU
सच sach, सत् sat (sự thật) – 实 sat – THẬT
मुखिया mukhiya (kẻ đứng đầu) – 牧 muk (kẻ chăn, kẻ đứng đầu) – MỤC
सैनिक sainik (lính) – 使 sai (sai khiến) – SỬ
पाप paap (tội) – 法 faat (phép tắc, pháp luật, sự trừng phạt) – PHÁP
फन phan (vui vẻ) – 奋 fan (phấn khởi) – PHẤN
थप thap (hơn) – 拓 taap (khai triển, mở rộng) – THÁP
या ya (hoặc) – 也 jaa cũng, vậy – DÃ, GIẢ
दक्ष daksh (có hiệu quả), दक् dak (kỹ năng) – 得 dak (được, hiệu quả) – ĐẮC
दुष्ट dusht (độc ác) 毒 duk (độc hại, độc ác) – ĐỘC
मोटा mota (dày, mập) 漠 mok (to lớn) – MẠC
कंपन kampan (rung động) – 感 gam (cảm động) – CẢM
कब् kab (khi) – 急 gap (nhanh, gấp rút) – CẤP
नकाब nakaab (mặt nạ) – 匿 nik (giấu kín, ẩn nấp) – NẶC
नौस naus (buồn nôn) – 瑙斯 nou si
सुख sukh (niềm hạnh phúc) – 福 fuk (Sung sướng) – PHÚC
की kee (của, thuộc về) – 圻 kei (biên, cõi) – KỲ

Theo quan niệm chính thống hiện nay thì các từ mà người ta gọi là Hán Việt, chiếm trên 50% vốn từ vựng tiếng Việt, có nguồn gốc Hán. Tuy nhiên, qua những ví dụ và phân tích trên cho thấy cần xem xét cả yếu tố ngôn ngữ Ấn Độ, và rất có thể có nhiều từ không vay mượn qua trung gian Hán, chỉ là do việc độc tôn chữ Hán qua lâu khiến người ta nghĩ thế mà thôi”.

Xét về khoảng cách địa lý và khí hậu thì khu vực Đông Nam Á, bao gồm vùng cực nam Trung Quốc, gần với Ấn Độ hơn là miền Hoa Bắc, nơi được coi là cái gốc của nền văn minh Trung Quốc, do đó ghi nhận về sự hiện diện của đế chế Maurya ở đây trước thời điểm nhà Tần chinh phục Lĩnh Nam là hoàn toàn có cơ sở, mặc dù không được các bộ chính sử nhắc đến.

Sau đây là các bảng so sánh sự tương đồng giữa tiếng Việt (bao gồm cả lớp từ được cho là Hán Việt) và tiếng Ấn (xét chủ yếu theo ngôn ngữ Hindi).

(Một số phương tiện trợ giúp:

Từ điển tiếng Hindi: https://dict.hinkhoj.com/hindi-to-english/

Từ điển Cambridge đối chiếu Anh – Việt: https://dictionary.cambridge.org/

Từ điển Hán Nôm: https://hvdic.thivien.net/

https://translate.google.com/?hl=vi

…)

NÁC (nước – âm miền Trung)  nadee नदी dòng sông

LẢ (âm miền Trung)  jvaala ज्वाला ngọn lửa

ĐUN (nấu, tức là có khói)  dhuaan धुआं khói

KHE, KHÊ – 溪 si  gaharee khaee गहरी खाई rãnh sâu

LÒ, LÔ – 炉 lú; HỎA – 火 huō  lohaar लोहार thợ rèn; lahanga लहंगा lò

NÔỐC, NỐC – (thuyền – âm miền Trung)  naav नाव thuyền

LÃNG – 浪làng, láng  lahar लहर sóng

GIANG (sông) – 江 jiang  jal जल nước

HÀ (sông) – 河 hé  nahar नहर con kênh

“ĐÔỒM, ĐÔỐM – (đầm, đằm, đắm

– miền Trung)”  doob डूब đắm, bị hút vào, bị vây bọc

BÈ (cái bè)  beda बेड़ा bè, hạm đội

BA  paapa पापा cha, ba

DÌ, DI – 姨 yí/ji  mausee मौसी dì (em gái của mẹ)

ẨU – 嫗 yǔ = mẹ, đàn bà con gái  aurat औरत phụ nữ

MẪU – 母 mǔ/mou  mau मौ mẹ

MẠ  mahila महिला phụ nữ, giống cái; maa माँ mẹ

MÌNH  main मैं tôi, mình

O (cô)  aurat औरत cô gái, giống cái

TẾ (con rể, chồng) – 婿 xù  (betee ka) pati (बेटी का) पति

BẠN  bandh बंध liên kết

TA (chúng ta)  taaj ताज vương quyền

NAM – 男 nán/naam  nar नर nam giới

MỤC – 牧 mù/muk  mukhiya मुखिया người đứng đầu

NÔ – 奴 nú/nou  naukar नौकर người hầu

TRẺ  bachche बच्चे những đứa trẻ

BÉ  bebee बेबी, baal बाल đứa bé

VA – (hắn, ông va, mụ va – âm miền Trung  vah वह anh ta, chị ta

GIẢ – 者 zhě  yah यह nó (đại từ thay thế)

ĐÀN (đội, bầy, đàn)  dal दल đội

BAN (toán, tốp, đoàn, lớp…)  bandh बंध liên kết

BANG (bang, nước, băng đảng)  bandh बंध liên kết

BẦY  bal बल lực lượng

BÈ (bè phái)  beda बेड़ा bè, hạm đội

“KẺ (thuộc về một nhóm,

thể loại nào đó)”  kee की của, thuộc về

GIA – 家 Jiā (gia đình, trường phái, dòng)  jaati जाति nhóm, loài, nòi, đẳng cấp…

MẶT  maatha माथा trán, phía trước

MỒM  mūnh मुँह miệng, mồm

GAN  jigar जिगर gan

PHẾ – 肺 fèi  phephada फेफड़ा phổi

TỲ – 脾 bài, pái  tillee तिल्ली lá lách

DA  chamada चमड़ा da

CẬT  kidanee किडनी quả thận

CHÂN  chaal चाल di chuyển

SỨC  shakti शक्ति quyền lực, sức mạnh

NIÊM (dính vào) – 粘 lian, nián  niyam नियम luật lệ, điều khoản, quy định

PHÁP (phép tắc, trừng phạt) – 法fǎ  paap पाप tội, sai lầm, vô đạo đức

CẢ (đứng đầu)  aaka आका ông chủ, bậc thầy

CẢM (bị cảm)  kamazor कमज़ोर yếu đuối

CẢM (cảm động) – 感 gan/gam  kampan कंपन rung động

PHÚC (may mắn, báo đáp) – 福 fú  sukh सुख niềm hạnh phúc, kết quả

CÁI  kya क्या gì, nào

GÌ, CÁI GÌ  kaise कैसे làm sao

CHI (cái chi, điều chi …)  cheez चीज़ đồ, thứ, vấn đề

CỚ, CỚ RĂNG  kaaran कारण lý do

GIẢ ĐỊNH, GIÁ NHƯ  yadi यदि nếu như

HẲN (chỉ sự riêng biệt)  vahān वहाँ ở đó, ở chỗ khác

HÓA RA, HÓA – 化 hua  hua हुआ đã xảy ra

HẢ, HỞ, HỒ (có đúng không?) – 乎 hū  ha हो đúng

HẲN (hẳn là)  haan हाँ đúng

HOẶC GIẢ  ya या hoặc

VÀ  dvā (âm Phạn) दो hai

VẬY (như vậy, chừng đó)  “vah वह đó,

vahee वही như nhau, như vậy “

Vậy (vậy thì)  vaisa ठीक (vậy thì, vì vậy)

THẾ (vậy, cứ thế)  theek ठीक được, phù hợp

ẮT  at अत vì thế, kể từ đây, rút cục

BÈN  ban बन trở nên

KỲ, KỂ (bất kỳ, bất kể)  kya क्या cái gì, cái nào

NỎ – âm miền Trung  nahin नहीं; nah नह không

SƠ (ban đầu)- 初 chu  shuroo शुरू bắt đầu, ban đầu

NAY  naya नया, nay नय mới

GIAI (cùng, bằng) – 偕jiē  jaisa जैसा bằng, như

BẰNG  baraabar बराबर bằng nhau

ĐẮC (được, hiệu quả) – 得 dē  daksh दक्ष có hiệu quả

KÉM  kam कम ít, thiếu, ngắn hơn

BÁ – 霸 bà; ĐẠI – 大 dà  bada बड़ा (to lớn)

BÉ (bé nhỏ)  bebee बेबी, baal बाल đứa bé

TÍ (bé tí)  choti छोटी nhỏ bé, thấp kém

TY (thấp kém) – 卑 bēi  choti छोटी nhỏ bé, thấp kém

TẾ (nhỏ bé) – 細 xì  choti छोटी nhỏ bé, thấp kém

CHỘT  chhot छोट bé nhỏ

VI (nhỏ, phần nhỏ) – 微 wei  vibhaajit विभाजित chia nhỏ ra

VĨ (to lớn) – 伟 wei  vishaal विशाल to lớn

TỐC  tez तेज़ nhanh

CHẬM RÌ  deree देरी chậm trễ

SANG  shaan शान tráng lệ, phẩm giá, tự hào

GÀN  paagal पागल gàn dở

KỀ  ke paas के पास gần, kề

SÁT  saath साथ với, cạnh

BÊN  baen बाएं bên trái, hai bên

SONG  sangh संघ liên hiệp, cùng nhau

HÃI  bhaya भया sợ hãi

U – 怮 jau  udaa उदास s u buồn

VUI, KHOÁI  khush खुश vui

ĐAU  dard दर्द đau

THA (nó, khác) – 他 ta  tak तक cái đó, khi đó

TÀN – 殘 cán  patan पतन suy tàn

NÁT  nasht नष्ट bị phá hủy

CHÂN (soi xét, phân biệt) – 甄 juàn  chhalछl gian dối)

CHÂN (thật, thực) – 眞 zhēn  chhal छl gian dối

THẬT – 实 shí  sat सत् thật

GIẢ  jaalasaajee जालसाजी giả mạo, gian lận

ĐỘC (độc hại, độc ác) – 毒 dú/duk  dush दुष्ट độc ác

NẶC (giấu kín) – 匿 nì/nik  nakaab नकाब mặt nạ

TÀN ÁC  taanaash तानाश bạo chúa

NẾT  nek नेक sự lương thiện

ÍT; ÍCH – 益 yì(thêm, nhiều lên)  ek एक một, đơn độc

ĐẦY  dher ढेर nhiều, đống

ĐA – 多 duō  zyādā ज़्यादा nhiều

ĐÔI (hai)  dau दौ, dui दुई hai

TAM (ba) – 三 san/saam  teen तीन ba

TƯ (thứ tư); TỨ (bốn) – 四 sì  “chatush (catu – âm Phạn) चतुष्

thứ 4, gấp 4″

THẤT (bảy) – 七 si  sat सात bảy

SÁU  sat (âm Phạn) छह sáu, ṣaṣṭha षष्ठं thứ tự 6

HẾT  has हास sự cạn kiệt

MẠI (mua) – 卖 mài; MÃI (bán) – 买mǎi  maal माल các mặt hàng

CHỢ  cheezen चीज़ें hàng hóa

PHÍ – 費 fèi  phis फिस lệ phí

SẮM (sắm tài sản)  sampatti संपत्ति của cải, tài sản

THƯƠNG – 商 shan  thok थोक mua buôn

VAY  vyay व्यय chi phí, giải ngân

LÃI  laabh लाभ lợi nhuận

THAY  asthaayee अस्थायी tạm thời

TRA KHÁN (kiểm tra) – 查看 chákàn  jaanch karanaजाँच करना kiểm tra

BÁO – 報 bào  badala बदला sự trả thù

ĂN  khānā खाना ăn

BẮT  pakadana पकड़ना bắt, nắm lấy

BÀN  bahas बहस bàn bạc

BẮN  baan बाण mũi tên

BỎ (vứt bỏ)  bojh giraana बोझ गिराना (vứt bỏ);

HẮT  hataana हटाना bỏ, dời

BÚ  bhookha (bukha) भूखा đói bụng

CA  gakar गाकर ca, hát

KỂ  “kah कह nói,

kahana कहना kể, đề cập “

LA  chilla चिल्ला la hét

BÔ LÔ BA LA (nói huyên thuyên)  bolo बोलो nói

GIẢNG – 講 jiǎng  jānā जानना (biết, hiểu, nhận ra)

VIẾT  “vid विद् học giả,

người có nhiều kiến thức “

GÁY  gāyan गायन ca hát

BÁI – 呗 bài = tụng kinh; 拜= vái, tôn kính  bhaj (Phạn) भक्ति tôn thờ, thờ cúng

CẤT  ikat इकट् sưu tầm, tập hợp lại

CẮT  kaat काट cắt

A (sấn vào, a vào)  aa आ đến, vào

ĐI  edee एड़ी gót chân

LAO  teer chalao तीर चलाओ lao nhanh, bắn tên

CHẠY  chaal चल di chuyển

BỆT (ngồi bệt)  baith बैठ ngồi

ĐÁNH, ĐÀN (phê bình, hạch tội) – 弾 dàn  dand दंड một sự trừng phạt

ĐẬP  daba दबा đàn áp

VẠ (nằm vạ)  vaha वहा ở đó

CHỜ  chaah चाह sự mong muốn, đòi hỏi

ĐẺ  ande अंडे trứng, trẻ em

ĐỂ  dena देना cho

ĐỀN  paise dena पैसे देना đưa tiền, đền

LẤY  lena लेना lấy

BAN ( ban phát, chia cho)  baant बाँट chia sẻ

SẺ, CHIA SẺ  sheyar शेयर chia sẻ, phần

GẠT  ghat घट giảm bớt

CHỌN  chun चुन chọn

CHÔM, TRỘM  chor चोर trộm

LỘT  loot लूट cướp bóc, trộm

ĐƯA  diya दिया đã đưa cho

ẤP  upar ऊपर ở trên

GIÃ (từ giã, giã biệt)  jaana जाना đi

HÔN  honth होंठ môi

MẢNG (gắn tâm trí vào cái cái gì đó)  manमन tâm trí

KHẢI (gãi ngứa – âm miền Trung)  khaj खज ngứa

KHAO  khaana खाना; khā खा ăn

KHIẾN, KHIỂN – 遣 Qiǎn  kheench खींच , khin खीं sự lôi kéo, vẽ ra

ĐÀ (cõng trên lưng) – 佗 tuō  udaar उदर bụng

CỘT (buộc)  kadeedaar कड़ीदार cứng nhắc, ràng buộc

PHÁT – 发 fa  phat फट nổ, hành động bùng nổ

PHUN  phoonk फूँक thổi

SAI (sai bảo)  sainik सैनिक lính

TRÚT  chhud छुड giải phóng, thả ra

KHUẤT (thua) – 屈 qu  khona खोना thua

MẶC – 嘿 hēi, mò  muk मुक im lặng

MẠT (khử, xóa cắt, sụp xuống) – 抹 ma  maar मार giết, đánh, đánh bại

SÚC – 畜 Chù  pashu पशु súc vật

VẬT – 物 wù  vastu वस्तु sự vật, thứ

CHIM  chiriya चिड़िया con chim

CHUỘT  chooha चूहा chuột

GÀ  murga मुर्गा con gà

GÀ MÁI GHẸ  murgee मुर्गी gà mái

QUẠ  kaua कौआ con quạ

SƯ TỬ, SƯ – shī  sher शेर con sư tử

XÀ – 蛇 shé  saamp सांप con rắn

NGỌ  ghod घोड़ con ngựa

SỪNG  seeng सींग sừng

CÁ  shikaar शिकार ăn bắt, con mồi

CÁY (con cáy, chỉ sự nhát gan)  kaayar कायर nhát gan

CHẤY, CHÍ – âm miền Trung  chichada चिचड़ा côn trùng hút máu

CHÈ  chaay चाय chè, trà

MẮM  mamee ममी xác ướp

NÊM  namk नमक muối

MẬT  madhu मधु mật ong

LỆ CHI – 荔枝lìzhī  leechee लीची quả vải

MĂNG CỤT  maingost मैंगोस्ट măng cụt

MÍT (quả mít)  mith मीठ ngọt

TRĂNG  chandra चंद्र từ Phạn = “sáng”, “chiếu sáng”

MÂY  megh मेघ mây

XUÂN – 春chun  vasant वसंत mùa xuân

RÁC, RẮC  rákh राख tro

CỐC  kap कप cái cốc

MA  aatma आत्मा linh hồn

MẢ  makabara मकबरा lăng mộ

NẤM  nam नम ẩm ướt

TINH – 精 jing  tel तेल tinh dầu, nấu dầu

CỘT  kolam कॉलम cái cột

XÀ  krosabaar क्रॉसबार xà ngang

VÁCH  vaal वाल tường

NỀ  nirmaata निर्माता thợ xây, thợ nề

CỬA GIẢ (cửa rả, cửa nói chung)  darvāza दरवाजा” cửa

KHO (nơi chứa giữ)  kho खो mất, lớp vỏ bọc

TỎA (khóa, cái khóa) – 鎖 suo  taala ताला cái khóa

CUỐC  kudaal कुदाल cái cuốc, việc cuốc

TÊN, TIỄN – 箭jiàn  teer तीर mũi tên

CÔN – 棍 gậy, bó lại  gol गोल tròn

RÁNG  rang रंग màu sắc

SẨM  shaam शाम tối, đêm xuống

SẪM  shyaam श्याम đen nhẹ, sậm

LÒM (đỏ lòm)  laal लाल (màu đỏ)

TÁN, TẢN – 散san  vighatan विघटन giải tán

CƠN  kaal काल thời gian, giai đoạn

BẬN  baar बार lần, bận

ĐỘ (đo lường, mức độ, lần) – 度 dù  dūr दूर khoảng cách

DẶM (đo khoảng cách), DẪM  kadam कदम bước chân

MIỀN  mein में bên trong

ĐẤT  dharatee धरती đất

ĐIỀN – 田 tián  dhaan ka khet धान का खेत nông trại

SÁ (đường sá)  sadak सड़क con đường

LÀN  chalan चलन xu hướng, xu thế

CHỖ, CHỐT  chhod छोड rời khỏi

TẦNG  taal ताल nhịp

CÁN, CĂN (gốc rễ) – 根 gēn/gan  kand कंद củ

LẠI  laay लाय mang đến, mang lại, đáng giá

LY (dời ra, chia lìa)  lee ली lấy đi

Cho đến nay thì quan điểm phổ biến đều cho rằng tiếng Việt chịu ảnh hưởng rất sâu sắc của tiếng Hán. Tùy theo mức độ khác nhau, có trường phái cho rằng tiếng Việt là một nhánh địa phương của tiếng Hán, tiêu biểu cho trường phái này là nhà ngôn ngữ học Vương Lực. Maspero, một học giả thời đầu thế kỷ 20 mặc dù cho rằng tiếng Việt là một nhánh riêng nhưng vẫn đưa ra con số tỉ lệ là 60% từ gốc Hán trong tiếng Việt. Nhiều tác giả khác đưa ra những con số nhỏ hơn, có thể do số lượng từ vựng của các ngôn ngữ khác thâm nhập vào tiếng Việt ngày càng tăng, do nhận thức khác nhau về yếu tố gốc Hán, hoặc do ý chí. Yếu tố Hindi đã không được đề cập đến trong các giáo trình ngôn ngữ học về tiếng Việt. Các ví dụ trên cho thấy người ta đã xây dựng sai một bản lý lịch cho tiếng Việt.

Còn tiếp